Dlaczego warto regularnie wykonać badanie cytologiczne?
Cytologia szyjki macicy jest jednym z głównych badań ginekologicznych w profilaktyce raka szyjki macicy, ponieważ pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości w obrębie szyjki macicy, a tym samym na wczesne rozpoznanie tego typu nowotworu w początkowych stadiach.
Badanie to wykonuje się podczas kontrolnych badań ginekologicznych, dlatego też rola tych regularnych badań stanowi kluczową rolę w zapobieganiu rozwojowi raka szyjki macicy i zmniejszaniu zachorowalności. Rak szyjki macicy czasami przez długi czas nie daje żadnych objawów i jest wykrywalny jedynie poprzez cytologię.
Na czym tak naprawdę polega cytologia?
Cytologia szyjki macicy polega na pobraniu wymazu z szyjki macicy, czyli delikatnym zeskrobaniu powierzchni szyjki macicy po to, aby pobrać komórki z pochwy i szyjki macicy, które później zostaną poddane analizie w celu sprawdzenia pod kątem zmian przednowotworowych lub złośliwych.
Aby wykonać to badanie, lekarz specjalista ogląda wnętrze pochwy przez wziernik umieszczony u wejścia do pochwy. Następnie pobiera się próbkę wydzieliny z pochwy do badania cytologicznego, jak wyjaśniono powyżej, a także bada wewnętrzne drogi rodne przez włożenie jednego lub dwóch palców na dno pochwy i jednoczesne dotykanie powierzchni podbrzusza drugą ręką.
Kiedy zalecana jest cytologia?
Ginekolodzy zalecają, aby badanie to było wykonywane począwszy od rozpoczęcia kontaktów seksualnych, a następnie powtarzane co roku, nawet jeśli nie występują żadne nietypowe objawy.
Co się dzieje, jeśli cytologia wykaże jakiekolwiek nieprawidłowości?
Jeżeli wynik cytologii jest wątpliwy lub zaobserwowano zmiany przedrakowe lub nowotworowe, specjalista może zlecić wykonanie badań uzupełniających, takich jak test na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) oraz kolposkopię.
Test na HPV może być wykonany w tym samym czasie co cytologia, ponieważ próbka jest pobierana w ten sam sposób. Test ten, zalecany dla kobiet od 30 roku życia, może być stosowany do badania na obecność wirusa HPV oraz do określenia, którym podtypem wirusa HPV pacjentka jest zakażona.
Połączenie cytologii z testem na obecność wirusa HPV pozwala na wczesne rozpoznanie zmian nowotworowych lub przedrakowych wywołanych przez wirusa brodawczaka ludzkiego (Human Papilloma Virus – HPV).
Kolposkopia jest drugim, po cytologii, krokiem we wczesnym wykrywaniu raka szyjki macicy. Powinna być ona wykonywana w przypadku podejrzenia patologii szyjki macicy po badaniu ginekologicznym, gdy u pacjentki występuje infekcja, zapalenie szyjki macicy, dysplazja lub polipy.
Kolposkopia wykorzystuje dwuokularowy system optyczny do obserwacji szyjki macicy w powiększeniu w celu wykrycia dokładnej lokalizacji zmian przednowotworowych lub nowotworowych. Jeśli zostanie stwierdzone coś nieprawidłowego, pobierana jest biopsja tkanki, a następnie jest ona wysyłana do laboratorium w celu analizy.
Leczenie komórek przednowotworowych w szyjce macicy
Czasami nieprawidłowe komórki, które pojawiają się na szyjce macicy mogą zagoić się same i konieczne może być jedynie powtórzenie badania wymazu z szyjki macicy po pewnym czasie. W innych przypadkach ginekolog może zdecydować się na jedną z różnych metod leczenia, które mają na celu wyeliminowanie przednowotworowych komórek i zapobieganie rakowi szyjki macicy. Należą do nich:
– Krioterapia: usuwanie nieprawidłowych komórek poprzez zamrażanie;
– Leczenie laserowe;
– Biopsja stożkowa: polega na wycięciu z szyjki macicy fragmentu tkanki w kształcie stożka;
Jednak niezależnie od przypadku, a także w trakcie i po zakończeniu leczenia, konieczne są regularne wizyty w klinice w celu wykonania badań cytologicznych, aby sprawdzić, w jaki sposób komórki są eliminowane.
Zapobieganie rakowi szyjki macicy dzięki szczepionce przeciwko HPV
Zakażeniu niektórymi typami wirusa HPV można zapobiec poprzez szczepienie, które jest bardzo skuteczne, jeśli zostanie zastosowane w młodym wieku i przed rozpoczęciem stosunków seksualnych.
Specjaliści zalecają szczepionkę przeciwko HPV dla takich grup jak:
– Chłopcy i dziewczęta w wieku od 11 do 14 lat;
– Mężczyźni w wieku do 21 lat i kobiety w wieku do 26 lat, którzy nie zostali zaszczepieni w młodszym wieku;
– Kobiety z nieprawidłowościami w wymazie cytologicznym lub wszystkie kobiety, które nie są w stałym związku.
Znaczenie ginekologicznych badań przesiewowych w profilaktyce raka szyjki macicy
Coroczne badania ginekologiczne odgrywają istotną rolę w zapobieganiu patologiom chorób ginekologicznych, które mogą być wcześnie wykryte, takich jak chociażby rak szyjki macicy. Jedną z placówek, gdzie można wykonać cytologię w Szczecinie jest Medicus.