Kiedy należy się zachowek po rodzicach?
Każdy człowiek może sporządzić testament, który jest dokumentem decydującym o tym, do kogo należeć będzie majątek danej osoby po jej śmierci. Zazwyczaj o testamencie mówi się w odniesieniu do najbliższej rodziny, czyli np. rodziców i dzieci. Wiele osób najczęściej decyduje się na przekazanie swojego majątku własnym dzieciom, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby przekazać ten majątek zupełnie innej osobie, nawet takiej, która nie jest w żaden sposób spokrewniona. W testamencie zapisuje się bowiem wolę danej osoby i to tylko od niej zależy, co znajdzie się w takim dokumencie.
W sytuacji, gdy np. rodzic nie przekaże swojego majątku dziecku, mówi się o tzw. testamencie negatywnym lub potocznie o wydziedziczeniu. Możliwe jest jednak staranie się o uzyskanie tzw. zachowku po rodzicach, który przysługuje określonej grupie osób pod pewnymi warunkami.
Czym jest zachowek po rodzicach?
W sytuacji, gdy spadkobierca zostanie pominięty w testamencie, nie dziedziczy on żadnego majątku i nie może ubiegać się o spadek ani o udział w spadku w trakcie postępowania spadkowego. Warto jednak pamiętać, że mimo tego spadkobierca, który został pominięty, może jeszcze ubiegać się o uzyskanie tzw. zachowku. Dotyczy on więzi rodzinnej i ma na celu zabezpieczyć interesy majątkowe osób, które są najbliższe spadkobiercy, a które nie otrzymały niczego w spadku od danej osoby. W przypadku rodziny będzie to zabezpieczenie interesów rodziny, gdy nie uzyskała ona nic w testamencie. Często taka sytuacja ma miejsce, gdy spadkodawca przekazał całość swojego majątku obcej, niespokrewnionej z nim osobie. W tym przypadku zachowek chroni częściowo najbliższych.
Warto jednak pamiętać, że mówiąc o zachowku zazwyczaj mamy do czynienia z roszczeniem pieniężnym. W praktyce oznacza to, że zachowkiem nie może być, np. nieruchomość czy też jakieś przedmioty. Zachowek to zawsze jakaś określona kwota pieniędzy, a wynika to z tego, że jest to jedynie rekompensata dla danego spadkobiercy, a nie część spadku.
Oczywiście jest jeden wyjątek, kiedy zachowkiem mogą być konkretne rzeczy stanowiące spadek. Aby móc skorzystać z tej opcji niezbędne jest wypełnienie odpowiedniego zobowiązania, na które godzą się obie zainteresowane osoby, czyli osoba uprawniona do uzyskania zachowku oraz osoba zobowiązania do jego zapłaty.
Kiedy i komu należy się zachowek po rodzicach?
Zachowek należy się w sytuacji, gdy spadkodawca nie ma zamiaru zostawiać niczego danej osobie. Najczęściej taka sytuacja ma miejsce w przypadku, gdy rodzice nie zapisują niczego swoim dzieciom, a cały ich majątek trafia w ręce kogoś zupełnie innego, kto został wskazany w testamencie. W takiej sytuacji, aby chronić interesy rodziny, dzieci mogą ubiegać się o zachowek.
Oprócz tego do otrzymania zachowku uprawniony jest także małżonek oraz rodzice spadkodawcy. Zachowku nie można uzyskać jedynie w sytuacji, gdy orzeczono separację, a także wtedy, gdy nie doszło do jej formalnego orzeczenia, ale sprawa jest w toku.
Jaki zachowek powinno się dostać?
Osoby, które mają prawo do uzyskania zachowku po rodzicach, mogą otrzymać połowę udziału spadkowego, który przypadałby im w sytuacji uzyskania spadku według dziedziczenia ustawowego. Wyjątkiem są tutaj osoby małoletnie, a także osoby trwale niezdolne do podjęcia pracy zarobkowej. W przypadku tej grupy osób zachowek może wynosić 2/3 wartości ich ustawowego udziału spadkowego.
Warto pamiętać, że zachowek po rodzicach to roszczenie majątkowe, a ono podlega przedawnieniu. Dlatego zgłosić się po zachowek można nie później niż 5 lat po ogłoszeniu testamentu lub po otwarciu spadku, w sytuacji, gdy zmarły nie zostawi testamentu.
Gdzie szukać pomocy w sprawie zachowku po rodzicach?
Chcąc dowiedzieć się więcej na temat dziedziczenia majątku i zachowku po rodzicach warto skorzystać z profesjonalnej pomocy w tym zakresie. Z pewnością dobrym miejscem na uzyskanie odpowiedniej porady będą kancelarie adwokackie ze Szczecina, które z pewnością pomogą na każdym etapie ubiegania się o zachowek po rodzicach.
